Αρχικά, με τον όρο γονιμότητα εννοούμε την ικανότητα σύλληψης και την απόκτηση παιδιού.
Σαφέστατα, η ικανότητα σύλληψης και η απόκτηση παιδιού δεν είναι αποκλειστικά γυναικείο ζήτημα. Γενικά και τα δύο φύλα βιώνουν υπογονιμότητα. Το βέλτιστο είναι να λαμβάνετε μέτρα για να βελτιώσετε και να διατηρήσετε τη γονιμότητα σας.
“Ενημερώνομαι, βελτιώνω και προστατεύω τη γονιμότητα μου για να συλλάβω γρήγορα όταν το επιθυμώ και να μειώσω τον κίνδυνο της υπογονιμότητας στο μέλλον.”
1. Η ικανότητα σύλληψης φθίνει με την πάροδο του χρόνου.
Ευρύτερα, για τις γυναίκες η μείωση της ικανότητας σύλληψης επιταχύνει μετά τα 35 έτη. Για τους άνδρες, η ποιότητα του σπέρματος μειώνεται περίπου στα 40-45 έτη.
2. Χρειάζεστε χρόνο για να μείνετε έγκυος.
Ενδεχομένως να χρειάζεστε έως και 6 μήνες για να μείνετε έγκυος και αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό. Μετά από ένα χρόνο επαφών χωρίς προφυλάξεις, όμως, χρειάζεται να γίνει ένας έλεγχος γονιμότητας. Για τις γυναίκες των 35 ετών και άνω, με φθίνουσα ικανότητα σύλληψης, η επίσκεψη πρέπει να προγραμματιστεί μετά τους 6 μήνες.
3. H ωορρηξία δε συμβαίνει πάντη τη 14η μέρα του κύκλου σας.
Ο έμμηνος κύκλος της γυναίκας διαρκεί κατά μέσο όρο 28 ημέρες και η ωορρηξία συμβαίνει στο μέσο αυτού, δηλαδή τη 14η ημέρα. Η φράση-κλειδί εδώ είναι “κατά μέσο όρο”. Μια υγιής γυναίκα με καλή γονιμότητα και ικανότητα σύλληψης μπορεί να έχει κύκλο τόσο σύντομο όσο 21 ημέρες ή τόσο μακρύ όσο 35 ημέρες και αυτό είναι εντάξει. Άρα, η ημέρα της ωορρηξίας σας μετατοπίζεται νωρίτερα ή αργότερα ανάλογα με τη διάρκεια του έμμηνου κύκλου σας.
4. Το σεξ πριν την ωορρηξία βοηθά στη σύλληψη.
Η επαφή δύο ημέρες πριν από την ωορρηξία είναι πιο πιθανό να σας βοηθήσει να συλλάβετε. Εάν ένα σπερματοζωάριο δε γονιμοποιήσει το ωάριο σε 12 έως 24 ώρες από την απελευθέρωση του από την ωοθήκη, δεν προκύπτει εγκυμοσύνη.
5. Το περισσότερο σεξ δε σημαίνει ότι θα μείνετε γρηγορότερα έγκυος.
Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που επηρεάζουν την ικανότητα σύλληψης και κάθε μήνας είναι διαφορετικός. Επιπλέον, η επαφή κάθε δεύτερη μέρα ή και κατά τη διάρκεια των γόνιμων ημερών σας είναι το μόνο που χρειάζεστε για να συλλάβετε.
6. To μη υγιές σωματικό βάρος μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα σύλληψης.
Η υγιεινή διατροφή και η τακτική άσκηση συμβάλλει στη διατήρηση του υγιούς σωματικού βάρους. Έτσι ενισχύουμε τόσο την ανδρική όσο και τη γυναικεία γονιμότητα με σκοπό την απόκτηση παιδιού.
7. Τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ) βλάπτουν την ικανότητα σύλληψης.
Προσοχή, αντιμετωπίζουμε τα ΣΜΝ εγκαίρως! Τα χλαμύδια και η γονόρροια, για παράδειγμα, ενδεχομένως να προκαλέσουν επιπλοκές στην αναπαραγωγή. Επιπλέον, η Φλεγμονώδης Νόσος της Πυέλου (λοίμωξη της μήτρας και των σαλπίγγων) μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη ικανότητα σύλληψης.
Αντίστοιχα, τα ΣΜΝ μπορούν να βλάψουν την ανδρική γονιμότητα, επηρεάζοντας μάλιστα την ποιότητα του σπέρματος.
Εξάλλου, η διάγνωση και αντιμετώπιση των ΣΜΝ είναι εύκολη. Κάνετε τακτικά εξετάσεις και χρησιμοποιείτε προφυλακτικό σε κάθε επαφή.
8. Η διατροφή και ο τρόπος ζωής επηρεάζουν την ικανότητα σύλληψης.
- Για παράδειγμα, οι γυναίκες που καπνίζουν παράγουν ωάρια που γερνούν γρηγορότερα, που σημαίνει μειωμένη ικανότητα σύλληψης.
- Σχετικά με την καφεΐνη, το Αμερικανικό Κολλέγιο Μαιευτήρων και Γυναικολόγων (ACOG) συνιστά την κατανάλωση καφεΐνης το πολύ 200 mg ημερησίως. Αυτό αντιστοιχεί σε ένα φλιτζάνι καφέ.
- Επίσης, έρευνες δείχνουν ότι η ήπια σωματική δραστηριότητα αυξάνει την πιθανότητα σύλληψης.
- Έχει διαπιστωθεί ότι οι δίαιτες που είναι πλούσιες σε δημητριακά ολικής αλέσεως, φρούτα, λαχανικά, ψάρια και ακόρεστα λίπη συνδέονται με αυξημένη γονιμότητα σε γυναίκες και άνδρες.
- Εκτός από τους κινδύνους που ενέχει το αλκοόλ για το έμβρυο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, μελέτες καταδεικνύουν τη σύνδεση μεταξύ της συχνής κατανάλωσης αλκοόλ και της μειωμένης ικανότητας σύλληψης. Η υψηλή κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να μειώσει τα αποθέματα των ωοθηκών και τη γονιμότητα.
- Η μόνιμη αλλαγή δε συμβαίνει από τη μια μέρα στην άλλη.
9. Ανεξήγητη Υπογονιμότητα.
Περίπου ένα στα τέσσερα ζευγάρια δε μαθαίνουν ποτέ γιατί δε μπορούν να συλλάβουν. Αυτό είναι γνωστό ως ανεξήγητη υπογονιμότητα.
10. Η προστασία της γονιμότητας πρέπει να ξεκινά πολύ πριν επιθυμία σας να αποκτήσετε παιδί.
Με τον όρο διατήρηση γονιμότητας εννοούμε την κρυοσυντήρηση των γαμετών, δηλαδή σπέρματος, ωαρίων, ορχικού, ωοθηκικού ιστού ή ακόμα και εμβρύων για μελλοντική χρήση.
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής σε συνάρτηση με την κοινωνική και οικονομική κατάσταση που βιώνουμε, η επιθυμία για εκτεταμένες σπουδές και επαγγελματική ανέλιξη έχουν μετατοπίσει χρονικά τη δημιουργία οικογένειας και απόκτησης παιδιού. Όταν νιώσετε έτοιμοι, αν έχετε προνοήσει, δε θα είναι αργά.
Διαβάστε περισσότερα στο άρθρο μου “Κατάψυξη Ωαρίων: Φροντίστε για το μέλλον!”.
Η αντιμετώπιση της υπογονιμότητας δεν είναι εύκολη υπόθεση. Όταν δε μένετε έγκυος όσο γρήγορα περιμένατε, είναι φυσιολογικό να νιώθετε άγχος.
Εκτός από την υγιεινή διατροφή, την άσκηση και τον επαρκή ύπνο, η αυτοφροντίδα συμβάλλει εξίσου στη διαχείριση του στρες.
Τέλος, να αισθάνεστε άνετα να αναζητήσετε επαγγελματική βοήθεια αν το χρειάζεστε. Ως Ειδικός σε θέματα Γονιμότητας & Αναπαραγωγής, μπορώ να σας βοηθήσω να ολοκληρώσετε την οικογένεια σας.
Δημήτρης Παπαδόπουλος, Κλινικός Εμβρυολόγος
